Wat is een gevelteken?
Het gevelteken komt in heel Nederland in meer of mindere mate voor. Het is de verticale bekroning van de nok van de boerderij, die met zijn specifieke motieven door de eeuwen heen een zekere betekenis symboliseerden. Het gevelteken komt tegenwoordig nog het meeste voor in Twente en de Achterhoek. Afgezien van de paardenkoppen, gevormd door het verlengen van windveren tot boven in de nok van het huis, verschenen geveltekens zoals wij ze kennen na de 17e eeuw.
Gevelteken van ‘t Noaberschop
Ons logo is een gevelteken, samengesteld uit de meest voorkomende motieven uit zowel het Achterhoekse als het Twentse gevelteken met wat eigen kleine aanpassingen om het persoonlijker te maken.
Op zoek naar een gevelteken voor uw huis, stal of schuur?
‘t Noaberschop biedt u de unieke kans om een gevelteken aan te schaffen. Alle geveltekens worden met de grootste zorg en bekwaamheid door onze Noabers gezaagd en bewerkt. Dit biedt niet alleen financiële steun voor onze vereniging, maar zo houden wij ook een prachtige Twents/achterhoekse traditie in stand, en zorgt het voor verspreiding van ons cultuurgoed waarop wij met recht trots mogen zijn!
Geveltekens worden volledig met de hand gemaakt en kosten dus veel tijd om te vervaardigen.
Een gevelteken gaat een leven lang mee en is zodanig afgewerkt dat ze met recht in uw huis kan hangen ofwel cadeau gedaan kan worden.
Heeft u interesse? Mail dan naar: noaberschop@wur.nl.
Veelgestelde vragen
Over onze geveltekens
Wij hebben een standaard model gevelteken. Dit model is ook te zien in ons verenigingslogo. Van dit standaard model bieden wij verscheidene variaties aan. We varianten van een meter en van 60 cm lang. Het zonnerad maken we met driehoekige of druppelvormige gaten. Verder hebben we nog de mogelijkheid om het borrelglaasje erin te verwerken. Als het gevelteken buiten komt te hangen is een uitgezaagd figuurtje aan te raden. Voor binnenshuis aan de muur kan een fysiek borrelglaasje ook erg mooi zijn.
De betekenissen van alle symbolen staan iets verderop stuk voor stuk uitgelegd. Zo hopen we dat we voor iedereen een gevelteken naar wens kunnen maken. In overleg kan het model ook naar eigen ontwerp worden aangepast.
Hoe lang duurt het maken van een gevelteken?
Wij zijn allemaal drukke uitwonende en werkende studenten, een gaatje vinden om een gevelteken te maken kan dus lastig zijn.
De gemiddelde productietijd is ongeveer vier weken, waarvan er gewoonlijk twee volle dagen worden besteed aan het zagen, schuren en afwerken van het gevelteken.
De werkelijke productieduur is afhankelijk van het aantal geveltekens en natuurlijk de vrije tijd van onze Noabers. Het is dus mogelijk dat de levertijd afwijkt van de gestelde vier weken, echter wordt er per order een persoonlijke levertijd gegeven.
Hoe wordt het gevelteken afgewerkt?
Onze geveltekens worden volgens traditie gemaakt van degelijke eikenhout. Komt het gevelteken binnen te hangen, dan kunnen we hem bewerken met gekookte lijnzaadolie. Dit verhoogt het contrast van het hout, waardoor het meer gaat leven, dit ziet er erg mooi uit. Geveltekens die buiten komen te hangen bewerken we met beits. Hierdoor zijn ze goed beschermd tegen weer en wind en blijven ze vele jaren mooi.
Echter kan op verzoek een andere methode ook gebruikt worden, zoals bijvoorbeeld schilderen.
Hoe krijg ik het gevelteken thuis?
De geveltekens worden indien mogelijk persoonlijk aan u overhandigd, samen met het “bewijs van echtheid”. Hierop staan alle symbolen met betekenis omschreven.
Indien geen van onze leden bij u in de buurt woont zal het gevelteken met de pakketdienst bij u geleverd worden, de kosten hiervoor bedragen ongeveer 8 á 10 euro.
Wat kost een gevelteken?
- Gevelteken 1 meter: €90,-
- Gevelteken 60 cm: €70,-
- Aangepast ontwerp: 10 tot 20 euro extra, afhankelijk van complexiteit het ontwerp
- Schilderen: + €10,
Heeft u verder nog vragen of speciale eisen, mail ons dan gerust!
Symbolen en hun betekenis
1: Twentse Rossen
Vrij algemeen wordt het paard of paardenkop in de volkscultuur bevonden als een symbool van vruchtbaarheid of, meestal, als een onheil-afwerend teken. De symboliek van de rossen in de geveltekens is gebaseerd op twee sagen.
De eerste is het verhaal over de Saksische helden Henigst en Horsa. Deze waren de stichters van het Saksische rijk in Engeland. De twee rossen zouden Hengist en Horsa voorstellen.
De andere stamt uit de Noorse mythologie. De Noren geloofden dat onweer veroorzaakt werd door Wodan, de oppergod, die met zijn achthoevige schimmel Sleipnir over het wolkendek reed. Deze zogenaamde wildenjacht zou voor voorspoed en vruchtbaarheid zorgen.
2: Levensboom of donderbezem
De levensboom behoort tot een van de oudste motieven. Veel verschillende bomen werden vereerd en kunnen daarmee de oorsprong van de levensboom vormen. Ook dit motief is een vruchtbaarheidssymbool. Soms wordt het ook gezien als een teken voor standvastigheid in het geloof. De donderbezem dient voor bescherming tegen donder, blikseminslag en kwade geesten.
3: Zonnerad
Ook weer een symbool voor vruchtbaarheid. In het zonnegeloof wordt het zonnerad als een teken van leven en geluk gezien. In Twente komt het veelvuldig voor in de katholieke geveltekens waarin het Christus visualiseert. Waarschijnlijk is ook het zonnerad overgenomen van de Noorse mythologie waarin het bekend staat als het wiel van Wodan.
4: Wuivende Korenaren
Het symbool voor oogst en daarmee het dagelijks brood. Een goede oogst zou daarbij voor vrede en welvaart moeten zorgen. Ook dit wordt gevisualiseerd in de wuivende korenaren.
5: Anker
Het anker staat voor hoop. Vaak komt dit voor in een combinatie met een kruis, dat staat voor geloof of een hart, dit staat voor liefde. Het borrelglaasje wat hier instaat kwam wel eens voor in geveltekens van cafés. In ons gevelteken duidt het op de liefde van Noabers voor een glaasje op zijn tijd.
6: Glaasje
Het borrelglaasje is een Noaberschoptraditie. Het staat voor onze liefde voor een drankje op zijn tijd. Nieuw is dat we ook echte borrelglazen verwerken in onze geveltekens. Dit is vooral mooi als het gevelteken binnen komt te hangen ter decoratie.
7: Hart
Zoals vermeld bij het anker staat het hart voor liefde. Daarbij is het ook nog het zinnebeeld voor Moeder Aarde en de vrouw in het algemeen.
Documentatie over ‘t gevelteken, verzorgd door old-Noaber Ans Groener. Afkomstig uit ‘t eerste Noaberboek.
Heeft u verder nog vragen of speciale eisen, mail ons dan gerust!
